गणतन्त्र दिवसःभारत
त्यसताका नेपालमा एेतिहासिक जनअान्दोलन २ सफल भएर सम्विधान सभा गठन भइसकेको थियो ।सम्विधान लेखनकालागि चाहिने बन्दोवस्त मिलाइंदै थियो । दलहरु,सरोकार समुह तथा नागरिकसमाजका उप्ल्ला तहका नेताहरु सक्रिय बनेका थिए ।अामजनता एक प्रकारको भारि बिसाइएको जस्तोपनि देखिन्थे , अषन्तोष प्रकटगर्न सडकमापनि अोर्लन्थे ।नेपाल त्यतिबेला घामपानि लागेकोदिनको विस्कुन सुकाउन बसेकी गृहिणी जस्तैको स्थितिमा थियो ।अन्तरराष्ट्रिय जगत अर्थमन्दीले अक्रान्त बनेको थियो । ति दिनमा म दैनिकीको एक भाग स्थानीय पुस्तकालय अनुधावनमा खर्च गर्दै थिएं ।एकदिन पुस्तकालय दराज चार्दैजांदा मैले स्व.जवहारलाल नेहरुको पुस्तक, डिस्कभरि अफ इन्डिया फेलापारें । मैले सरसर्ति एकपटक पुस्तक अद्ध्योपान्त मुन्टामुन्टा चरें ।यो पुस्तक नेपालिहरुमाझ लोकप्रिय अलोकपृय दुवै छ । हेराैं मैले त्यस पुस्तक भित्रबबाट झिकेको सानो अंसको स्वतन्त्र अनुवाद-
!=Uf0ftGq
ef/t / :j=hjfx/nfn g]x/'
efO jlxgL xf],
ev{/} xfdLn] blIf0fL l5d]sL ldq/fi6| u0ftGq ef/tsf] u0ftGq lbj;
dgfof}+,;b\efjgf,z'esfdgf tyf ;/;xof]u cfbfgk|bfg u/\oF}f . efOjlxgLx/'nfO{
yfxf 5+b} 5 , u0ftGq ef/t :jtGq x'g cl3 sDklg ;/sf/-j]nfot_ cGt/ut zfl;t lyof]
. o;nfO{ ef/tLo hgtfsf] ;fy lnP/ :jtGqtf ;]gfgLx/' ,:j=dxfTdf uffGwL,:j=hjfx/
nfn g]x/',:j=k6]n tyf cGo ;of}+ gfosx/'sf] g]t[Tjn] nfdf] ;do;Dd ;+3if{ u/]/
k/flwgtfaf6 d'Qm kf/]sf] xf] .
d'QmL;+u|fdsf lt
lbgx/' s:tf lyP xf]nfg t < Tof] hfGg :j=hjfxf/nfn g]x/'n] n]Vg' ePsf] ‘ l8:se/L ckm OlG8of ‘ -k]=g+=^#.^$_sf] of]
:jtGq cg'jfb c+z k9f}+ .===jxf+ n]Vg'x'G5
“ ;g\ !(#^sf] ;dflKt
/ ;g\ !(#& ;'/' x'g cl3sf dlxgfx/'lt/ d]/f] ;f+u7gLs e|d0fsf] ult
pQ/f]Q/?kn] a9of] / of] d]/f] lgoGq0feGbfklg aflx/ uof] . d}n] xfd|f] of] dxfg
b]z x'/Lh:t} eP/ jf/kf/ u/]+ . ;+w} /ftlbgsf] ofqf / ofqfleqsf] otfplt,slx+klg
sd} ;do /xg' ,yf]/} lj>fd . lt lbgdf d;+u ;j} 7fp+af6 / s'g}klg a]nf clt g} h?l/
dfux/' cfp+by] ,d;+u ;doeg] ;Lldt x'Gyof] .
dxflgjf{rgsf]nflu
;do glhls+b} lyof] / ;j}n] d]/f] ljhosf] k"jf{g'dfg u/]sf x'Gy] . d}n]
ofqf k|foMh;f] df]6/ufl8d} u/]+ , cf+lzs?kdf ljdfg / /]ndf . df}sf P jf/bft
s]xL 5f]6f] b"l/df xfQL,p+6,3f]8f,l:6d/jf]6,Kof8njf]6,Sofgf]O,;fOsn /
k}bnofqfklg u/]+ . lo ch+u / ;fwf/0f ofqfsf ;fwgx/' slxn]sfxL+sf] utfg'ults
kyjf6 leqL efusf] b"u{dlt/sf] ofqfdf cfjZos kb{y] . d}n] ofqfdf o'un;]6
dfOs|f]kmf]g / nfp8l:ks/ af]s]sf] x'Gy]+ . o;f] gu/] ljzfn hg;d'xnfO{ d]/f]
efif0f ;'gfpg c;Dej x'Gyof] . km]/L o; afx]s cGo c? s'g} pkfoklg lyPg . ls t
d}n] efif0f ug{]sfd g} 5f8g' kb{Yof],lglZrt?kn] g t d efif0f /f]Sg g} ;Sby]+ .
lo dfOs|f]kmf]gx/' ;j}lsl;dsf ;fdflhs rfnrng-ljsl;t.cljsl;t_ ePsf / cgf}7f
cgf}7f If]qx/'df d ;+u;+u} hfGy] . ltJjtsf] cu|efub]lv jn'lr:yfgsf ;Ldf;Dd hxf+
o:tf j:t'x/' o;cl3 g slxNo} b]lvPsf lyP g t ;'lgPs} g} lyP .
ljxfg ;j]/}b]lv
j]n'sf cj]/;Dd d}n] :yfg :yfgsf e|d0f u/]+ . hxf+ Pslqt 7"nf] hg;d'x d]/f]
k|ltIff ul//x]sfx'Gy] / ;ef:ynsf] jLrjLrdf dnfO{ clejfbg ug{ c;+Vodfqfdf
;fgf;fgf rf}lsx/' agfOPsfx'Gy],hfxf+af6 u|fdjf;Lx/' w}o{k"j{s pleP/ dnfO{
clejfbg ub{y] . o:tf sfo{;"rLdf gkg{] dfdnf h:n] d]/f uxg sfo{s|dnfO{
c:tAo:t agfp+by] / cg'jlt{ sfdsfhnfO{ l9nf] kfb{y] . oL ljgoL le8nfO{ pk]Iff
u/]/ / c;fjwflg df]n]/ 3'Rrofp+b} cufl8 a8\gklg c;Dej lyof] , of] d s;/L ug{
;Sy]+ <
l9nfO{n] l9nfO g}
a8f+pbYof] . 7"nf 7"nf hgPslqt ;ef:ynaf6 /]n r8\g k'Ugkg{]:yn-Nk]6kmd{_k'Ug
dnfO{ w]/} ldg]6 vlr{g kb{Yof] / csf]{ ;ef:yn;Dd k'Ug l9nfO a8\bYof] . d]/f]
k|To]s ldg]6 eg] klxn] g} efu nufO ;lsPsf] x'Gyof] . o;f] ubf{ ;f+emkl/;Syof] /
csf]{ ;ef:yndf k'Ubf w]/} g} a]/ ca]/ e} ;s]sf] x|'Gyof] . t/ hg;d'x eg] 7lG8df
ckoF{fKt a:qdf sfd]/} ePklg rL;f] eO+df w}o{tf k"j{s k|ltIff/t ePsf]
kfp+by]+ . d]/f] lbgel/sf] nflusf] ;do-*wG6fsf] sfof{no ;do_ cfkm}+ Nk't eP/
!*3G6f nlDaGYof] / Ps lbgel/sf] nflu eg]sf] sfo{s|d dWo/ft jf cem al9df uP/
lj;h{g x'Gyof] .
Ps k6s dWo km/jl/sf]
Ps lbgsf] sgf{6ssf] sfo{s|dn] ;j} ;Ldf tf]8]/ gof lslt{dfg sfod u/\of] . Tof]
lbgsf] sfo{s|d eofgs uxg lyof] / xfdLx/'nfO{ Pp6f ;'Gb/ h+un x'+b} aQfl;P/
hfg'lyof] . otf af6f]eg] xb bhf{;Dd uPu'h|]sf] lyof] , h;nfO{ 8f]l/ ;dft]/
la:tf/}dfq kf/ ug{ ;lsGYof] . To; lbg Toxf+ cwf bh{ghlt ‘ /fIf;L hn;f ‘ ul/P / s]xL ;fgfltgf . Tof]
lbg lbgsf] ;'?jft ljxfg *ah] Pp6f sfo{s|d u/]/ ;'? u/\of}+ / clGtd sfo{s|d
lbgsf] $ah] lyof] . t/ Tof] $ah]sf] sfo{s|dnfO{ (jh] g}-&3G6f cufl8
g}_;dfKt ul/of] . To;kl5 xfdL &) dfOn 6f8fsf] sfo{s|d k'/ful/ ;f+em cufl8
g} cfkm\gf] lj>fd:yn cfOk'Ug' kg{] lyof] . t/ xfdLn] &)dfOn 6f8fsf]
If]qdf c? $!%dfOn 3'd]/ / c;+Vo e]63f6 u/]/ To;lbg / /ft @#3G6f ljtfO
ef]lnkN6sf] ljxfgsf] & ah] lgot :yfgdf cfOk'Uof}+ . ulgdt 5 , *jh]kl5 km]l/
d]/f] csf{] sfo{s|d ;'? e} xfNg' kb{Yof] . lt dlxgfx?sf] d]/f] ofqfsf] s|ddf pk
;8s x'+b} bzf}+ nfVf dflg;x/'dfem jf:tjd} pkl:yt eP/ ;Djf]Wfg / c? cltl/Qm
bzf}+ nfVf dflg;x/';+u cGo k|sf/sf] ;Dks{nfO{ lnP/ hf] s]fxLnfO{ c8sn ug{dfqklg
6fpsf] l/+ufP/ Nofp+Yof] .
;j} eGbf
7"nf] hg;efdf sl/j !))xhf/hgf;Ddsf] pkl:ylt /xGYof] ,hjls Toxf+ lj;f}+
xhf/ gjf]nfOPsfx/'sf]-sd{rf/Lx/',uf]v{]x/'-n]=_klg pkl:ylt /xGYof] . slxn]sflx+
zx/x/'sf] dfemaf6f] eP/ ;ef:ynlt/ hf+bf zx/x/' ;'g;fg / w/sf 9f]sfx/' 8ofd8'd
aGb ePsf] b]v]/ d cfZro{df kb{y]+ / o;sf] /x:o d]/f] efif0fsf] j]nfdf v'NbYof]
ls,zx/leqsf k|foM;Dk"0f{ db{ cf}/t cem jf+sf ljlgtfx/' zx/sf] Ps s'gfsf]
;ef:yndfkf] Pslqt eP/ d]/f] cfudgsf] w}o{tfk"j{s k|ltIff ul//x]sf 5g\ .
Df clxn] a'em\g
;lSbg s;/L d}n] zfl/l/s ;Ifdtf gu'dfOsg of] ;a ug{ ;s]+ . of] s'b/tsf]
cb\e"b zfl//Ls ;xg zlQmsf] s/0fn] g} ePsf] xf] . d of] dfGb5' ls d]/f]
zfl//Ls k|0ffln la:tf/} lj:tf/} ofofj/L hLGbuLdf 9n]]sf] xf] . d b'O{ e]63f6
sfo{s|dsf] jLrsf] cfwf3G6f ;do ufl8leq} ulx/f] lgb|f ;'Tby]+ / ljp+lemg Psbd}
ufx|f] kb{Yof] , t}klg d Ao'+emGy] cGTodf s]lxul/ Ao'+emg g;s] lazfn hg;d'xsf] uuge]bL
hohosf/sf] cfjfhn] Ao'+emfOlbGYof] .
d}n] cfkm\gf]
ef]hg Go'gtfsf] xb;Dd 36fP+-r':tb'?:t /xgsf nflu_ / ljz]iful/ ;f+emsf] ef]hg
slxNo}klg 5'6fOg :j:Yo /fd|f] x'G5 eg]/ . t/ d hgtfsf] cbDo pT;fx / cg'/fun]
af+lwPsf] lyP+ h:n] dnfO{ tGb'?:t / hfu?s agfp+bYof] , Tof] d hfxf+hxf+ hfGy]+
Tolx+Tolx+ kfp+by]+ . d}n] cfkm}+ afgLkf/]/ jf kfg{ g} g;s]sf] ePklg dnfO{
k|To]slbg o;n] g}-hgtfsf] cbDo pT;fx / cg'/fun]_k|To]s goflbg crDddf
k'/\ofp+bYof] .====@)!%.hgj/L #) । ल्वग प्रविष्टिः२०७४।९।१३
।। समाप्त ।।
No comments